klon header

กลอนโบราณอีสาน > หน้าที่ 1 | หน้าที่ 2 | หน้าที่ 3 | หน้าที่ 4 | หน้าที่ 5    

คนอีสานโบราณนั้นนับว่าเป็นคนเจ้าบทเจ้ากลอนอยู่พอสมควร จะเห็นได้จากนิทาน หรือวรรณกรรมพื้นบ้านหลายต่อหลายเรื่อง จะเล่าในลักษณะเป็นคำกลอน อย่าง พญาคำกอง (สอนไพร่) หรือ ท้าวก่ำกาดำ หรือขูลูนางอั้ว ดังนั้นคำสอนของผู้เฒ่าผู้แก่ ปู่ย่าตายาย ก็มักจะออกมาในรูปคำกลอน

หมายเหตุ : การอ่านกลอนต่อไปนี้ต้องออกเป็นสำเนียงอีสาน งจะคล้องจองสัมผัสกันได้ดี คำทุกคำที่เขียนพยายามจะให้ใกล้เคียงกับการออกเสียงมากที่สุด กรุณาออกเสียงตามที่เขียนดูนะครับ

  • อย่าได้เสียแฮงได้เป็นคนนำเพิ่น คนให้คนฮอดก้นเหนียวตุ้ยจั่งแม่นคน (ย่า)
  • อย่าได้หวังสุขย้อนบุยเขามาเพิ่ง สุขกะสุขเพิ่นพุ้นบ่มากุ้มฮอดเฮา (ย่า)
  • อย่าได้ติดตามก้นของคนท้องยิ่ง มันสิตดใส่เจ้าให้ดังเว้อปึ่งเหม็น (ย่า)
  • อย่าฟ้าวฮ้อนให้ฮีบกล่อมเอาเย็น ให้ค่อยบำเพ็ญเพียรสืบแปลงคราวแค้น (ย่า)
  • อย่าได้เว้าฟู้ฟู้ขวัญเพิ่นเป็นกระดัด อย่าได้มีโทโสใส่เขาขมฮ้าย อย่าได้เมามัวต้านเตียนขวัญผู้อื่น โทษเขามีท่อก้อยอย่าเตียนเว้าท่อโป้มือ อย่าได้ถือเขาพุ้นเป็นใจมันบ่แม่น โทษเขามีท่อฟ้าอย่าจาต้านให้ป่วยการ เขาบ่แถมพรให้ทุนฮอนเบี้ยบาท มีแต่แถมโทษให้ยามเขาฮู้เมื่อลุน (ย่า)
  • อย่าได้คิดโลภเลี้ยวเป็นเกี่ยวหลายคม ให้มันเป็นคมเดียวต่อสันกับด้าม อย่าได้เห็นแก่ได้ของเพิ่นมาถือ มันบ่พอทำทุนอุ่นถงพอมื้อ (ย่า)
  • อย่าได้กดเขาย้องยอโตผิดฮีต อย่าได้หวีดหวีดเว้าประสงค์ขึ้นข่มเขา (ย่า)
  • อย่าได้มัวเมาเหล้นการพนันเบี้ยโบก ลางเทื่อโชคบ่ให้ถงเป้งสิขาดกลาง (ย่า)
  • อย่าได้ติโทษท้วงปวงหมู่หมูหมา มันบ่เห็นแนวกินบ่แล่นวนเวียนอ้อม ติแต่แมงวันฮ้ายตอมโตอยู่โผ้โผ่ โตหากเหม็นอู่อู้สิติได้ฮ่อมใด ติแต่ควายบักเลฮ้ายปักตูสวนบ่อัดหี่ ติแต่แมงมี่ฮ้ายตีนซิ่นบ่ล่ำเพอ ติแต่เป็ดไก่ดื้อเต้นตอดตามขา มันหากเห็นแนวกินจั่งแล่นวนนำก้น ติแต่งัวควายหมันเฮียวหนามฮั้วไฮ่ มันหากเห็นบ่อนได้จึงเทียวหม้นอยู่ดน ติแต่คนเขาพุ้นภายโตบ่เตื้องต่อ ติแต่คออึ่งเพ้าคอเจ้าผัดแฮ่งจน (ย่า)
  • อย่าได้ทำเพศเพี้ยงหัวเพียงเพศอึ่ง มันหากเหลือแต่ฮ้องความเว้าฆ่าโต (ย่า)
  • อย่าได้วาจาเพี้ยงเขาฮอขมขื่น คำปากอย่าได้ตื้นคือหม้อปากแบน อย่าได้แสนแพนหน้าวาจาเว้าอ่ง ฝูงพี่น้องพงษ์เชื้อสิบ่มี (ย่า)
  • อย่าได้เห็นของฮ้ายเป็นดีมีค่า อย่าได้เห็นด่านด้าวแดนกว้างว่าแปน (ย่า)
  • อย่าได้คึดกอบเกื้อกรรมบาปหนาหนัก ให้เอาบุญเป็นสหายฮ่วมเฮือนเฮียงซ้อน (ย่า)
  • อัศจรรย์ใจเด้ อกสิเพแตกแหล่ง ยามเมื้อเช้ามื้อแลงมีแต่คึดฮอดน้องเหงาง้วงอยู่บ่เซา (บ.)
  • อันว่าโลกีย์นี้บ่มีแนวตั้งเที่ยง มีแต่ตายแตกม้างทะลายล้มเกลื่อนหาย อันว่าความตายม้างไกลกันเจียระจาก คันบ่ม้มโอฆกว้างสิเทียวพ้ออยู่เลิง (ย่า)

 

อย่าได้พากันไห้นำผีตายตกป่า ไห้นำหม้อกระเบื้องยังสิได้อุ่นแกง (ย่า)
  • อย่าได้พากันไห้นำคนตายตกป่า ไห้ต่อยายย่าเถ้ายังสิได้เพิ่งบุญ (ย่า)
  • อันว่าความตายนี้เปิงเป็นทังโลก คันมันมาฮอดแล้วหนีได้กะบ่กลายได้แล้ว (ย่า)
  • อย่าได้โสดาดิ้นนำงาช้างเพิ่น ไห้ต่อเขาโล้งโค้งควายเถ้าแฮ่งเฮา (บ.)
  • อย่าได้คึดต่อเข้าในนาของผู้อื่น คึดต่อนาขี้กระต่ายน้อยนาหม้องแห่งเฮา (บ.)
  • อย่าได้วาจาต้านสอนหมาให้หอนเห่า สอนเต่ามุดน้ำคำนั้นบ่ควร สอนกระบวนความฮู้ครูบามันผิดฮีต สอนความฮู้ผู้เถ้าใผสิเว้าว่าดี สอนให้หมีกินเผิ้งอายหมีมันสิว่า สอนให้ปลามุดน้ำมันสิเย้ยเสียดสี สอนให้กุมภีแข้ลงหนองมันบ่ค่อง สอนให้แข้ล่องน้ำคำนั้นบ่ควร (บ.)
  • อย่าสิหวนหาเชื้อคนพาลเว้าบ่แม่น ลิ้นบ่มีฮั้วล้อมมันสิเว้าด่าเขา ใผผู้ความคึดสั้นผญาเบาใจม่อ ตัณหาจับแก่ทื้นลงหม้อแผ่นแดง ตัณหาแฮงทำให้มโนในแสนแสบ คือดั่งเข็มหมื่นเหล้มแทงดั้นแดกขมอง (ย่า)
  • อย่าได้หึงหวงห้ามไปมาให้มีหมู่ มีพี่น้องนำก้นกะอุ่นใจ ไปกับอ้ายนำทางสิได้ม่วน ฮอดฮ่มไม้ยังสิได้หยอกกัน ลางเทื่อมีโพงเป้ามาหาอ้ายสิไล่ ลางเทื่อเสือโคร่งเขี้ยวมาใกล้สิไล่ตี (ย่า)
  • เอาคนกล้าครองเมืองมันจั่งฮุ่ง เอาคนขี้ย้านครองบ้านบ่ฮุ่งเฮือง (บ.)
  • อดสงสารบักเลเถ้าควายเฮาไว้แด่ คันบ่หลกหญ้าควาย คันบ่บายหญ้าป้อนบักเลเถ้าส่วนสิตาย แท้แล้ว (ป.)
  • อดเจ้ากูร์ณาเลี้ยงควายบักเลไว้ถ้าห่า บาดห่ามาฮอดแล้วจึงไลถิ้มให้ห่ากิน (ป.)
  • เอ้งเอ้งฮ้องอย่าฟ้าวว่าเสียงกบ ลางเทื่องูเพาพิษตอดตนตายเมี้ยน (ป.)
  • อย่าสิเด็ดดอกหว้านบ้านเพิ่นมาบาน ให้เจ้างอยซานเก็บดอกกระเจียวแคมฮั้ว (ป.)
  • อันว่าเชื้อเห่าห้อมโตใหญ่สารพิษ ใผจักทำเพียรสอนสั่งมันบ่มีได้ (ป.)
  • อย่าได้หย้อหัวตอลงต่ำ (ป.)
  • อุ่มทุ่มเจ้าผู้เข้านาทาม ปีบ่ท่วมหมายสิเอาล้อแก่ ถืกปีน้ำท่วมหัวล้านกะบ่ปาน (บ.)

 isan people 6

อันว่านอนิลแก้วพิฑูรย์มีค่า เอาให้คนผีบ้าไปใช้บ่ควร (บ.)
  • แฮ่งผู้ฮ้ายแฮ่งตื่มตดเหม็น แฮ่งดำแฮ่งติดตื่มลายทังแหล้ แฮ่งอึดแฮ่งอยากทังยากทังจน แฮ่งวนแฮ่งเวียนบ่มีทางไว้ (บ.)
  • เฮือคาแก้งเกวียนเห็นให้เกวียนแก่ บาดว่าไปฮอดน้ำเฮือสิได้แก่เกวียน (บ.)
  • เฮาว่าเฮาดีแล้วยามเฮาเป็นหนุ่ม แยงแว่นหัวยุ้มยุ้มแยงแล้วเปิดบ่เป็น เถิงเมื่อยามเฮาเถ้าแยงเงาเป็นตาหน่าย เป็นพุ้ยยุ้ยพ้ายย้ายมีหม้องทั่วโต เหลียวเบิ่งสองฝ่ายแก้มหัวแย้มแฮ่งคือ (ย่า)
  • เฮียมนี้เป็นคนน้อยสติลอยมันบ่เคี่ยม เจียมปากเจียมวาดไว้ยามสลั้งก้หากมี ลางเทื่อโมโหหุ้มโมหังบังเบียด ปากบ่สมวาดเว้าคำนั้นอย่าซะถือ (บ.)

 


กลอนโบราณอีสาน > หน้าที่ 1 | หน้าที่ 2 | หน้าที่ 3 | หน้าที่ 4 | หน้าที่ 5

 

redline

backled1