foto1
foto1
foto1
foto1
foto1
ช่วงนี้อากาศแปรปรวนนะครับ ฤดูหนาวแต่ร้อน และมีฝนตกกระจายทั่วประเทศเลยทีเดียว และตอนนี้ก็ฤดูเก็บเกี่ยวของชาวนาซึ่งไม่ได้เก็บเกี่ยวด้วยมือแบบดั้งเดิมแล้ว แต่หันมาใช้รถเกี่ยวข้าวแทนซึ่งทำได้รวดเร็วกว่ามากๆ แต่ก็มีปัญหาตามมาคือข้าวเปลือกมันยังไม่แห้งเก็บเข้ายุ้งฉางไม่ได้ ต้องมีการตากแดดให้แห้งก่อนสัก 2-3 วัน พอมีฝนมาแบบนี้ก็แย่เลย บางรายก็เอาไปตากบนถนนหนทางซึ่งอันตรายมากๆ อย่าหาทำเด้อพี่น้อง มันผิดกฎหมาย...😭🙏😁

: Our Sponsor ::

adv200x300 2

: Facebook Likebox ::

: Administrator ::

mail webmaster

: My Web Site ::

krumontree200x75
easyhome banner
ppor 200x75
isangate net200x75

e mil

No. of Page View

paya supasit

ju juคันเจ้าได้ขี่ซ้างกั้งฮ่มเป็นพระยา อย่าได้ลืมคนทุกข์ผู้ขี่ควายคอนกล้า

        ## ถ้าได้ดิบได้ดีหรือได้เป็นใหญ่แล้ว ก็อย่าได้ลืมผู้คนรอบข้าง @อย่าลืมบุญคุณคนที่เคยเอื้อเฟื้อเรา ##

dict header logo

ข้อมูลคำศัพท์นี้นำมาจาก หนังสือสารานุกรมภาษาอีสาน-ไทย-อังกฤษ ของ คุณพ่อ ดร.ปรีชา พิณทอง ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2532   แปลและให้ความหมายคำเป็นภาษาอังกฤษ โดย คุณแซม แมททิกซ์ (Samuel A. Mattix) ชาวอเมริกัน ที่เข้ามาสอนศาสนาที่จังหวัดนครพนม เป็นเวลาหลายปี คุณแซมเข้าใจภาษาอีสาน และพูดภาษาอีสานได้ดีเหมือนคนอีสานทีเดียว

การนำเสนอคำศัพท์เหล่านี้อาจจะยังไม่ครบถ้วนมากนัก ถ้าท่านใดค้นหาคำใดไม่เจอ อาจจะไม่มีในฐานข้อมูลนี้ อยากทราบความหมาย ก็สอบถามมายังmail webmasterจะค้นคว้าหาคำตอบมาเพิ่มเติมให้ ในสารานุกรมชุดนี้นั้น ถ้าหากท่านได้ค้นหาอย่างครบถ้วนแล้ว จะพบว่า เน้นไปในทางศาสนาพุทธมากทีเดียว มีคำเกี่ยวกับพระสงฆ์มาก เนื่องจากการจัดทำสารานุกรมนี้เริ่มทำในสมัยที่คุณพ่อปรีชา พิณทอง ยังบวชอยู่ในร่มกาสาวพัตร์ ท่านสอบได้เปรียญเก้าประโยค ซึ่งถือว่าเป็นเปรียญสูงสุดของฝ่ายสงฆ์ ได้รับการยกย่องจากทุกสารทิศในวงการสงฆ์ เพราะเป็นพระชนบทที่ไม่ได้ไปร่ำเรียนในสำนักกรุงเทพฯ แต่สอบได้ สมณศักดิ์ครั้งสุดท้ายคือ เจ้าคุณพระศรีธรรมโสภณ

ภาษาอีสานนั้นมีคำพูดที่หลากหลาย คำคำเดียวอาจมีความหมายได้หลายอย่าง บรรดาคำเหล่านี้ล้วนเป็นคำเก่าทั้งสิ้น บางคำยังใช้กันอยู่ บางคำเกิดขึ้นใหม่ บางคำหมุนเวียนเปลี่ยนไป บางคำเสื่อมสิ้นไปสูญหายไปเหมือนคน เพราะเกิดนาน จะมีหลงเหลืออยู่บ้าง ก็ในวรรณคดีอีสานเก่าๆ อักษรย่อที่ใช้ในสารานุกรมจะมีความหมายดังนี้

บัญชีอักษรย่อที่ใช้ในสารานุกรมนี้

  1. อักษรย่อในวงเล็บ ที่บอกที่มาของคำ
    ข. = เขมร       ป. = ปาลิ (บาลี)       ป., ส. = บาลี, สันสกฤต       จ. = จีน         ส่วย = ส่วย       อ. = อังกฤษ
    ญวณ = ญวณ
  2. อักษรย่อหน้าบทนิยาม บอกชนิดของคำตามหลักบาลีไวยากรณ์
    ก. = กริยา (verb)
    น. = นาม (noun)
    บ. = บุรพบท (preposition)
    ว. = วิเศษณ์ (คุณศัพท์หรือกริยาวิเศษณ์) (modifier)
    ส. = สรรพนาม (pronoun)
    สัน. = สันธาน (conjunction)
    อ. = อุทาน (exclamation)
  3. คำในวงเล็บท้ายตัวอย่างที่ยกมา บอกหลักฐานที่อ้างอิง ซึ่งมีชื่อเต็มดังนี้
    (กลอน) = คำกลอน
    (กล่อมลูก) = คำกล่อมลูก
    (กา) = กาฬเกษ
    (กาไก) = ท้าวกาไก
    (กาเผือก) = ท้าวกาเผือก
    (กาพย์ปู่) = กาพย์ปู่สอนหลาน
    (คำสอน) = ท้าวคำสอน
    (จำปา) = จำปาสี่ต้น
    (เชตพน) = เรื่องวัดเชตพน
    (เซิ้งกลอง) = เซิ้งตบกลอง
    (เซียงเหมี้ยง) = หนังสือเซียงเหมี้ยง
    (นกจอกน้อย) = ท้าวนกจอกน้อย
    (นิทาน) = นิทานพื้นบ้าน
    (บ) = คำโบราณ
    (บัง) = บังรหัส
    (ปฐมปนา) = ปฐมปนา
    (ประเพณี) = ประเพณีโบราณไทยอีสาน
    (ประวัติอุบล) = ประวัติเมืองอุบล
    (ปริศนา) = ปัญหาคดีโลก
    (ปัสเสน) = พญาปัสเสนทิ์
    (ปัญหา) = ปัญหาคดีโลก
    (ปู่) = หนังสือปู่สอนหลาน
    (ผญา) = คำผญา (ภาษิตอีสาน)
    (ผอกผี) = ประเพณีผอกผี
    (ผาแดง) = ผาแดงนางไอ่
    (ผูกแขน) = ประเพณีผูกแขน
    (เพลง) = เพลงผู้ใหญ่ลี
    (ภาษิต) = ภาษิตอีสาน
    (มทรี) = มหาชาติกัณฑ์มทรี
    (มนต์) = มนต์โบราณอีสาน
    (มนต์ปลูกผม) = มนต์ทำให้ผมดก
    (มาลัยสูตร) = มาลัยสูตร
    (ขึ้นลำ) = ก่อนจะขึ้นกลอนลำ
    (ขุนทึง) = ขุนทึงนางนี
    (ขุนบุรม) = พื้นขุนบุรม
    (ขูลู) = ขูลูนางอั้ว
    (คชนาม) = ท้าวคชนาม
    (คลองสิบสี่) = คลองสิบสี่
    (ย่า) = ย่าสอนหลาน
    (ยามอัฏฐกาล) = ยามแปดในหมอดูโบราณ
    (สิน) = สินทอง
    (สืบ) = สิบพระสูรย์ สืบปสูญ
    (เวส) = เวสสันดร
    (เวส-กลอน) = เวสสันดรคำกลอน
    (สรรพสิทธิ) = สรรพสิทธิคำโคลง
    (สม) = สมที่คึด
    (สอย) = คำสอย
    (สังข์) = สังข์ศิลป์ชัย
    (สำ) = คำสำนวน
    (สิริจัน) = สิริจันโทวาท
    (สุด) = สุดที่อ่าว
    (สุริย์วงศ์) = สุริย์วงศ์
    (สู่ขวัญ) = ประเพณีสู่ขวัญ
    (เสียว) = เสียวสวาสดิ์
    (โสกผู้ญิง) = โสกผู้หญิง
    (โสกวัน) = โฉลกวัน
    (โสวัตร) = ท้าวโสวัตร
    (อ่านเจือง) = อ่านหนังสือ
    (อิน) = อินทิญาณสอนลูก
    (หน้าผาก) = หน้าผากไกลกะดัน
    (หมอดู) = หมอดูโบราณอีสาน
    (หมาหยุย) = ท้าวหมาหยุย
    (หลาน) = กาพย์หลานสอนปู่
    (ฮุ่ง) = ท้าวฮุ่ง หรือ ท้าวเจือง

หากมีข้อบกพร่องด้วยการพิมพ์ผิด พิมพ์ตก พิมพ์หล่น ก็ต้องขออภัยมา ณ ที่นี้ เนื่องจากข้อมูลคำศัพท์มีเป็นจำนวนมาก บางคำอาจเป็นคำเก่าที่ไม่มีใช้แล้วในปัจจุบัน (ซึ่งไม่ใช่การพิมพ์ผิด) บางคำพยายามพิมพ์ให้อ่านเหมือนกับ การเลียนเสียงสำเนียงภาษาอีสานแท้ๆ จนท่านอาจจะคิดว่าพิมพ์ผิดไป ถ้าท่านมีข้อสงสัย หรือจะทักท้วงที่ไหน อย่างไร ก็โปรดได้เสนอแนะไปที่mail webmasterจะขอบพระคุณยิ่งครับ

ต้องขอบคุณน้องๆ นักศึกษาฝึกงานจากสถาบันราชภัฏอุบลราชธานี และลูกศิษย์นักเรียนโรงเรียนเบ็ญจะมะมหาราช หลายๆ คนที่ช่วยกันป้อนข้อมูลคำศัพท์ และขอบคุณเป็นพิเศษ สำหรับโปรแกรมการสืบค้นด้วยภาษา ASP (ครั้งแรกทำเซิร์ฟเวอร์ด้วยวินโดว์เอ็นที 4) จาก นายต๋อง (อรรถกรณ์ ศรีณรงค์) แห่ง www.tongzweb.com และทำการดัดแปลงให้เป็นภาษา PHP + MySQL โดย นายกระป๋อง (พงษ์พันธ์ เพียรพาณิชย์) ลูกศิษย์รักอีกคน เพื่อให้ใช้งานกับเซิร์ฟเวอร์ลินุกส์ได้สมบูรณ์แบบยิ่งขึ้น

และกราบขอบพระคุณอย่างสูง สำหรับบรรดาข้อมูลคำศัพท์เหล่านี้จากคุณพ่อ ดร.ปรีชา พิณทอง ที่ได้ศึกษาค้นคว้ารวบรวมไว้ให้เราลูกหลานได้มีโอกาสเรียนรู้ และสืบสานเป็นมรดกทางวัฒนธรรมตลอดไป

หนังสือเล่มนี้ไม่มีการพิมพ์เพิ่มเติมเพื่อจำหน่ายอีกแล้วนะครับ เพราะค่าใช้จ่ายสูง ฉบับเดิมที่ตีพิมพ์เมื่อปี พ.ศ. 2532 ได้รับการสนับสนุนจากทาง มูลนิธิโตโยต้า (Toyota Foundation) ราคาเมื่อปีที่จัดพิมพ์คือ เล่มละ 300 บาท ราคาปัจจุบัน ผมเคยเจอที่ร้านขายหนังสือเก่าในตลาดจตุจักร เมื่อปี พ.ศ. 2550 ติดป้ายกระดาษเล็กๆ 1,500 บาท ท่านที่สนใจอยากได้คงต้องตามหาเอาจากแหล่งหนังสือเก่า โชคดีอาจพบเจอ 1 ใน 5,000 เล่มที่จัดพิมพ์ โดย ด่านสุทธาการพิมพ์ จัดจำหน่ายโดย สายส่งเคล็ดไทย

จึงเรียนมาเพื่อทราบโดยทั่วกัน กระผมผู้จัดทำเว็บไซต์นี้มีเพียงเล่มเดียวที่คุณพ่อ ดร.ปรีชา พิณทอง ได้กรุณามอบให้ เพื่อมาทำเป็นระบบออนไลน์เผยแพร่และไม่ขอจำหน่ายครับ (เป็นแรงบันดาลใจที่ได้จากคุณพ่อมาขอเก็บไว้ให้เป็นสมบัติของลูกหลาน)

กลับไปค้นหาคำในสารานุกรมอีกครั้ง

 

isan word tip

isangate net 345x250

ppor blog 345x250

adv 345x200 1

นโยบายความเป็นส่วนตัว Our Policy

ยินดีต้อนรับสู่ประตูอีสานบ้านเฮา เว็บไซต์ของเรา ใช้คุกกี้ (Cookies) เพื่อให้ท่านได้รับประสบการณ์การใช้งานที่ดียิ่งขึ้น อ่านนโยบายคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล (Privacy Policy) และนโยบายคุกกี้ (Cookie Policy)