song word

การเรียนรู้ภาษาอีสานจากเพลง น่าจะเป็นหนทางที่ผู้เรียนจะเข้าใจได้ง่ายกว่า เพราะได้ยินสำเนียงเสียงอีสานจากนักร้อง บางเพลงก็ยังเรียนรู้ความหมายของคำได้ จากละครในมิวสิกวีดิโอได้อีกด้วย ตามคำขอครับสำหรับแฟนๆ ที่ชอบเพลงอีสานแต่ฟังแล้วเข้าใจความหมายได้ไม่หมด ก็ทำให้ความรู้สึกซาบซึ้งในดนตรีนั้นลดน้อยลง อยากจะทราบเนื้อหาเพลงใด ของนักร้องคนใด ก็บอกกันมาครับ ส่งอีเมล์ไปที่ webmaster (at) isangate.com จะได้นำมาเสนอเป็นลำดับต่อไป ขอแจ้งให้ทราบว่า ผู้จัดทำไม่ได้มีความต้องการโปรโมทเพลงนักร้องคนใด ค่ายใดทั้งสิ้น เพลงที่ถูกคัดเลือกมานำเสนอ จะต้องมีภาษาอีสานแทรกอยู่จำนวนหนึ่ง ที่แฟนเพลงบางท่านอาจไม่เข้าใจความหมายที่แท้จริง ฟังแล้วม่วนแต่บ่เข้าใจ จึงจะได้รับการคัดเลือกมาลงในหน้านี้ครับ

ลมพัดไผ่ ใจนางคอย

ขับร้อง : ต้นหญ้า ฟ้าอุดร

คำร้อง/ทำนอง : พราน เพชรตะวัน, เรียบเรียง : อ.กลมกล่อม โกสูงเนิน

 

            (เกริ่น) พี่ชายเอย ยินแต่เสียงลมจ้าว อยากฮู้ข่าวคนไกลเด้นอ ใจนางโกยนำลมข่มเหงาบ่เซาเกื้อ กลับมาเด้อคืนมาออยใจน้องผู้คองทางหวังฮู้ข่าว ยามเสียงลมพัดจ้าวทางน้องฮ่ำคนิง อ้ายเอย...
          
(พี่ชายเอยได้ยินแต่เสียงลมพัดอื้ออึง อยากรู้ถึงข่าวพี่คนไกล ใจน้องไหวหวั่นแสนเหงา กลับมาปลอบใจน้องที่คอยเหงาอยู่ทางนี้)

           (เพลง) สายลมพัดโชยยอดไผ่ โอนเอนไหวหัวใจฮ่ำฮอน นับปีที่อ้ายจากลา ลืมสัญญาอยู่ที่หัวนาดอน คนเก่าเหงาทรวงร้าวรอน สุดอาวรณ์อ้อนคำห่วงใย
           (สายลมที่พัดยอดไผ่โอนเอนไปดั่งใจน้อง เป็นปีที่พี่จากไปลืมสัญญาที่ให้ไว้กับน้องแล้วหรือไร)

           น้ำตาเลยนองสองแก้ม ตอนเหลียวแนมสายลมพัดไผ่ ลมเอยรำเพยพัดมา ฝากลมพาเสียงเพลงลอยไป บอกเขากลับมาไวไว ไปลี้อยู่ไสบ่เห็นใจคนคอย ปานนี้อยู่ไสบ่เห็นใจ..คน...คอย
          (น้ำตานองอาบแก้มเมื่อมองสายลมพัดยอดไผ่ ฝากเสียงลมพัดไปบอกพี่กลับมา ไม่รู้ไปอยู่ที่ไหนไม่เห็นใจคนเฝ้าคอย)

           (แหล่) บัดนี้... อื้อ..ฮือ... หอมคือตาลหวานคืออ้อย ฝากเสียงลำลอยๆ สำออยอ้อนมาออกข่าว... ฝากไปถึงผู้บ่าวจากผู้สาวบ้านๆ คนใจมั่นว่าฮักเดียว โอยน้อ.. พี่ น้องบ่เคยคดเลี้ยวมีใจซื่อถือสัจจา คำสัญญาบ่เลือนลบ ฮักจริงเสมอต้น
          (หอมหวานเหมือนน้ำตาลอ้อยฝากเสียงลมลอยบอกข่าวถึงหนุ่มคนไกล ว่าน้องหัวใจซื่อตรงถือสัจจะวาจารักมั่นเสมอ)

           เป็นกังวลแต่นำอ้าย คนที่มาหนีไกลบ่เคยได้ฮอดข่าว... ฝนตกมาน้องโอ้อ่าว ฮอดยามหนาวลมพัดต้อง หัวใจน้องอั่งคนึง สายลมพาตีปลายไผ่ตึ้งตึ้ง สาวคนหนึ่งนี้ทนทุกข์ อุกหัวใจแต่นางคอย แต่นางคอย... สิจ่อยตายล่ะทางน้อง...
          (ห่วงกังวลแต่พี่ที่จากไกลไม่เคยได้ข่าว ผ่านฝนผ่านหนาวใจน้องยิ่งคนึงหา ทนทุกข์คงตรอมใจตายเป็นแน่)

          หมองทางราศีเศร้าบ่เห็นเงาเจ้ามาเหลี่ยม เตรียมใจรอพ้อรักเก้อ ละเมอฮ้องก่องน้ำตา โอ้นอพี่ฮักท่อดินท่อฟ้า เฮายังว่าจาต้านหลงคำหวานอยู่ทางใด จั่งด่วนไลลืมน้อง...
         (ราศีหมองเศร้าไม่เห็นเงาพี่มาหา ได้แต่เตรียมใจรอเก้อละเมอหาน้ำตาท่วม ลืมคำสัญญาได้ไปหนใดหนอ)

          ก่อนสิไกลหนห้อง ให้จำคองควมน้องสั่ง โอน้อพี่นับความหลังฮอดมื้อนี้ นางจำได้อยู่สู่คำ คันเจ้าไปยามค่ำ อย่าไปตำตอมอน คันเจ้าไปสอนลอน อย่าไปหลอนชู้เพิ่น หากว่าชู้เพิ่นเอิ้น ตาซ้ายเจ้าอย่าเหลียว... หากว่าแฟนเพิ่นเอิ้น ตาเดียวเจ้าอย่าหล่ำ ให้เจ้าคิดฮอดก้ำ แต่นำน้องผู้อยู่คอย
         (ก่อนจากไปจำคำน้องขอไดไหม ส่วนน้องยังจำมิลืมทุกคำ "ถ้าพี่เดินทางตอนค่ำอย่าได้ไปชนตอ ถ้าไปเที่ยวหนใดอย่าไปจีบภรรยาผู้อื่น ถ้าภรรยาคนอื่นเรียกหาอย่าชายตาเหลียว หากว่าแฟนเขาเรียกอย่าเอี้ยวชายตามอง ให้คิดถึงน้องคนที่คอย)

          โอยน้อพี่บาดได้ไปมิดจ้อย บ่โค้งอ่วยคืนหลัง ฟังแต่เสียงลมพัดเมื่อยมโนล่ะทางน้อง... มีแต่หมองกับเศร้าตามเป็นเงาเลยเอ้าอั่ง ทะเลก้วงยังมีฝั่งแต่ความหวังอีน้อง บ่มีมื้อได้ชื่นชม... โอน้อ พั่วดอกอ้ม ลมพัดไผ่ใจนางคอย คึดฮอดฮอยความหลัง หลั่งน้ำตานองแก้ม ยามมืดแซมเงาฟ้าตกแลงมาโศกาโศก โรคความฮักบีบคั้นฝันค้างได้ย่างฮน
         (พี่ไปหายลับไม่กลับมา น้องได้แต่ฟังเสียงลมพัดผ่าน นานมากับความเหงาและทุกข์ใจ ทะเลกว้างยังเห็นฝั่งแต่ความหวังน้องนั้นคงไม่มีวันสมหวัง หอมกลิ่นดอกอ้มยามลมพัดไผ่ ใจน้องนั้นเฝ้าคอยคิดถึงความหลัง น้ำตานองอาบแก้มจนเย็นย่ำโศกเศร้าเดินเป็นเสือติดจั่น)

           ฮักกันมาแต่ต้นได้เสี้ยวเคิ่งบ่เถิงปลาย ยังอาลัยบ่เคยลืม แสนอาลัยบ่เคยลืม... ตื่มแต่เหงาให้ลมเย้ย... ฮักน้องเอยสิเพม้าง เบิดความหวังได้นั่งจ่ม สาวศรีธาตุเมืองอุดร นอนฝันสลายอ้ายหลอกต้ม จนเซ...ล้ม ข่มน้ำตา นั่นล่ะนา ผลาเอ้ย... เออ...เออ... ล่ะนา ผลาเอย... น้อ ล่ะน่า
          (รักกันมานานได้เพียงเสี้ยวไม่มีตอนจบ ยังอาลัยไม่เคยลืม มีแต่ลมพัดซ้ำให้สุดเหงาเพราะความรักพังสิ้น หมดหวังได้แต่บนฝากลม ด้วยถูกพี่หลอกต้มจนเซล้มจมน้ำตา ล่ะพี่เอย...)

 

มีคำภาษาอีสานที่น่าสนใจหลายคำดังนี้

ลมจ้าว = ลมพัดอื้ออึง
เด้น้อ = จริงนะ
นำลม = ตามลม
มาเด้อ = มานะ
คองทาง = รอคอย
ฮ่ำฮอน = พร่ำรำพัน, คิดถึง
นาดอน = นาที่สูง (ไม่ใช่ที่ลุ่ม)
ลี้อยู่ไส = หลบ, ซ่อน, แอบอยู่ไหน
ฮอด = ถึง
อุก = อัดอั้น
มาเหลี่ยม = มาปรากฎให้เห็น
ฮักท่อดินท่อฟ้า = รักเท่าดินเท่าฟ้า
จำคองควม = จดจำคำสัญญา
สอนลอน = เป็นแถวเป็นแนว (เข้าคิว)
เอิ้น = เรียก
คิดฮอดก้ำ = คิดถึงอดีต (น้อง)
บ่โค้งอ่วย = ไม่กลับคืนมา
ย่างฮน = เดินเป็นเสือติดจั่น (วนไปมา)
เพม้าง = พังทลาย
ฮู้ = รู้, เห็น
ใจนางโกย = ใจน้องสั่นไหว
เซาเกื้อ = ไม่หยุด
ออย =ปลอบ, ประโลม
ฮ่ำคนิง = ครุ่นคิด, ระลึกถึง
อ้าย = พี่ (ชาย)
เหลียวแนม = เหลียวมอง
โอ้อ่าว = คิดถึง, คนึงหา
อั่งคนึง = คิดถึงมาก
สิจ่อย = จะผอมแห้ง
ฮ้องก่องน้ำตา = ร้องน้ำตาท่วม
จาต้าน = พูดคุย, คำมั่นสัญญา
ตอมอน = ตอต้นหม่อน (เลี้ยงไหม)
เพิ่น = เขา, คนอื่น (สรรพนามที่ 3)
หล่ำ = เหลียว, ชำเลืองมอง
มิดจ้อย = เงียบ, หาย, ลับไป
เสี้ยวเคิ่งบ่เถิง = เสี้ยวเดียวไม่ถึง (น้อยนิด)
นั่งจ่ม = นั่งบ่น, พึมพำ

 

เมื่อเช้าวันนี้ (18 กุมภาพันธ์ 2562) ได้รับอีเมล์ฉบับหนึ่งส่งต่อมาจาก "เว็บมาดเซ่อ" ให้อาวทิดหมูผู้มักฟังลำ ได้สรรหาเพลงและกลอนลำตามคำขอของแฟนานุแฟน เอามาแกะเนื้อภาษาอีสาน และให้ความหมายเป็นภาษาไทยกลาง ในจดหมายน้อยของคุณ chok sujirapan บอกว่า "ผมเป็นคนใต้ แต่ชอบฟังเสียงแคนอีสาน มาตั้งแต่เป็นเด็ก ตอนนี้ผ่านไปหลายสิบปีก็ยังฟังอยู่เสมอ เมื่อก่อนยังไม่มี Youtube ก็หาฟังยากมาก รู้จักแต่สมัย อ่อนวงศ์ คนเดียว ผมฟังรำวง ๓๒ ท่า จากตู้เพลงหยอดเหรียญ ราวๆ ช่วง ปี ๑๗ - ๑๘ ช่วงปีดังกล่าวนั้น มีพี่น้องทางภาคอีสานมาทำงานในเหมืองแร่ แถวบ้านผม เยอะมาก..." อันนี้เอามาแบบย่อครับ แฟนท่านนี้เลยถูกเสียงลำเสียงแคน แทรกซึม โจมตีเข้าไปถึงขั้วหัวใจ ถอนไม่ขึ้น

tonya fah udon

ในจดหมายยังบอกอีกว่า "ชอบมาก แต่ไม่เข้าใจความหมาย เคยถามไปยังผู้อัพเพลงใน Youtube ก็ไม่ค่อยมีคำตอบนัก มาเจอเว็บไซต์ประตูสู่อีสานนี่เข้า เลยส่งอีเมล์มาขอเพลงและความหมาย" มาถูกที่แล้วครับ ทีมงานของเราประสานเสียงกันว่า "ทิดหมู ไปจัดการซะโดยดี" ไม่ขัดใจแน่นอนครับ... และอยากถามกลับไปถึงคุณโชคว่า "ตอนนี้ น้ำปลาแดก หรือน้ำปลาร้า และส้มตำอีสาน ได้แทรกซึมเข้าร่างบ้างหรือยัง?" เพราะถ้าได้ซึมซับแล้วจะยิ่งทำให้อรรถรสการฟังหมอลำ/ลูกทุ่งอีสานมัน "หรอยแรง" มากขึ้นครับ 555...

redline

backled1