ภาษิตโบราณอีสานนี้บางส่วนจะปรากฏอยู่ในคำผญา แต่มีบางส่วนจะเป็นคำกลอนหรือข้อความสั้นๆ ที่มีความหมายให้ได้คิด จึงได้แยกออกมาอีกต่างหาก โดยแยกเป็นกลุ่มๆ ตามความหมายที่กล่าวถึงดังนี้
- หมวดปัญญา, หมวดการศึกษา, หมวดบุญบาป, หมวดคบหา
- หมวดกิน, หมวดทุกข์สุข, หมวดตน
- หมวดคน, หมวดการงาน, หมวดความประมาทและไม่ประมาท
- หมวดเบ็ดเตล็ด
หมวดเบ็ดเตล็ด
- สีตาน้ำดังออก สีดังน้ำตาออก (ป.)
- สั้นขู้หลู้บู๋ป่าหนีเสีย น้อยๆ ยาวๆ ไต่ฮาวมานี้ (บ.)
- สี้หมาบ่ถามล่าม (ป.)
- สี้ซ้ำ ปล้ำแพ้ (ป.)
- สาวแม่ฮ้างหีท่อกาบลาง ย่างนำทางหีดังก่างล่าง (บ.)
- สมพอกันมันจั่งมันพอกิน (ป.)
- สุกจั่งเห็น เย็นจั่งบาย (ป.)
- สุกกับต้นบ่ปานฝานหัวบ่ม เพิ่นบ่มให้บ่ปานเจ้าบ่มเอา (ป.)
- สั้นข้อหล้อมือยื้อบ่เถิง สูงเจวเลวชั่วสามวาฮิ้น (ป.)
- สวดจุ้มบุ้มตุ้มบ้านตุ้มเมือง สวดเจ้งเพ้งเด้งพุ้นเด้งพี้ (ป.)
- สืบฮอยตา วาฮอยปู่ (ป.)
- เสนาหมากขี้กา (ป.)
- เสียกหุบหู่พออยู่พอกิน เสียกแพ้แว้แพ้บ้านแพ้เมือง (ป.)
- เสียงคนดังกว่าเสียงฟ้า (ป.)
- เสือกะว่าเสือดี หมีกะว่าหมีหาญ ฟานกะว่าฟานกล้า ม้ากะว่าม้าแล่นหัน (ป.)
- เสือตายเพราะหนัง ช้างตายเพราะงา พระยาตายเพราะราชสมบัติ (ป.)
- เสือถ้ำเดียวสองโตมักกัดกัน (ป.)
- เสือได้กินเนื้อย้อนป่าไม้มีหนาม ไม้งามย้อนเสืออยู่ (ป.)
- ใสช้างเข้าฮูเข็ม (ป.)
- ใส่บาตรอย่าถามเจ้าหัว (ป.)
- สาวนมโต้นลงโพนอย่าชะแล่น บาดเจ้าคาดลาดล้มนมสิโต้นกว่าหลัง (บ.)
- หาญน้ำบ่ดี หาญหีเป็นข้อย (ป.)
- หามผีตกป่าช้า บ่ฝังกะเผา (ป.)
- หาบช้าง ซาแมว (ป.)
- หัวโล้นอยากลำ หัวดำอยากเทศน์ (ป.)
- เห็นเงินหน้าดำ เห็นคำหน้าเศร้า (ป.)
- ไหใหญ่ล้น ไหน้อยบ่เต็ม (ป.)
- หมากัดหนังสิยังคนเทื่อ เบื่อพี่น้องยอย้องเพิ่นดี (ป.)
- เหล็กกล้าถืกหีนซา (บ.)
- หนักอย่าเซา เบาอย่าแล่น (ป.)
- หนักซ่อยกันหาบ หยาบซ่อยกันดึง (ป.)
- หมามานหู หมูมานขา (ป.)
- หลมแค่งหา หลมขาสอด (ป.)
- หลายแต่ไม้ ลำสิใช้บ่มี (ป.)
- หวานเป็นลม ขมเป็นยา (ป.)
- หลีกลิงให้ไกลสามศอก หลีกวอกให้ไกลสามวา หลีกคนพาลาให้ไกลสามโยชน์ (ป.)
- แหวนดีย้อนหัว ผัวดีย้อนเมีย (ป.)
- หมายไฮ่ให้สุดแสงตา หมายนาให้สุดเสียงฮ้อง (ป.)
- เหมิดดงยังเหล่า เหมิดเถ้าเก่ายังลูกยังหลาน (ป.)
- หมาเข้าบ้านให้ด่อมหาง (ป.)
- เหมิดกล้าแล้วนา (ป.)
- หมอเหล้าเอามัน หมอชาช้าก่อน หมอฝิ่นหิ่นตรอง (ป.)
- หมากไม้บ่ห่อนไกลต้น (ป.)
- หมาโตขบบ่เห่า หมาโตเห่าบ่ขบ (ป.)
- หมาหางกิ้นหมั่นแกว่ง คนปากแหว่งหมั่นเว้า (ป.)
- เหล็กกล้าเป็นเหล็กซี คนดีเขาจั่งใช้ (ป.)
- หมาจอกเห่าช้างเป็นน่าอยากหัว (ป.)
- หมูเฮ็ดนา หมากินเข้า (ป.)
- ใหญ่แต่เล้า เข้าบ่มี (ป.)
- ใหญ่ดีหนาหมั้น ก้นขี้สั้นตดเหม็น (บ.)
- ใหญ่ย้อนกินเข้า เถ้าย้อนเกิดหลายปี (ป.)
- เห็นใหม่มักหน้าลืมชู้เก่าหลัง (ป.)
- เหม็นตดคือเหม็นขี้ เหม็นหีคือเหม็นเยี่ยว (บ.)
- หมอยบ่มีจักเส้นสังมาเย็นใจอยู่ สังบ่ไปเที่ยวบ้านหาซื้อหนวดแมว (บ.)
- หมาเห่าช้าง ขนหน้าแค่งบ่ปิว (บ.)
หมวดปัญญา, หมวดการศึกษา, หมวดบุญบาป, หมวดคบหา | หมวดกิน, หมวดทุกข์สุข, หมวดตน
หมวดคน, หมวดการงาน, หมวดความประมาทและไม่ประมาท | หมวดเบ็ดเตล็ด
หมวดคน, หมวดการงาน, หมวดความประมาทและไม่ประมาท | หมวดเบ็ดเตล็ด
